Camerasensoren uitgelegd: Waar moet je op letten?
Inhoudsopgave
Het belangrijkste onderdeel van je camerabody is de sensor. Hiermee wordt het licht namelijk omgezet in een foto. Vroeger bestond de sensor nog niet en fotografeerden we met fotorolletjes. De digitale beeldsensor-camera heeft de analoge camera echter volledig vervangen. De beeldsensor is van grote invloed op de kwaliteit van de camera. Ga je een camera vergelijken met een andere, dan moet je dus zeker ook de verschillende camerasensoren vergelijken. Ook in een goedkope camera kan namelijk een goede camera sensor zitten. Ben je op zoek naar de beste sensor? Camerasensoren vergelijk je makkelijker wanneer je eerst deze tips leest.
Wat is een sensor?
Tijdens je zoektocht naar een nieuwe fotocamera kom je vaak specificaties tegen die te maken hebben met de camerasensor. Maar wat zijn sensoren eigenlijk? In een digitale camera zet een lichtgevoelige sensor het licht om in een digitaal bestand. Iedere camera die je gebruikt voor digitale fotografie is dus automatisch een beeldsensor-camera. Vroeger hadden filmrolletjes dezelfde functie. Je kon in die tijd kiezen tussen honderden merken en allerlei soorten filmpjes. Tegenwoordig gebruik je slechts één sensor en zitten al die overige eigenschappen verwerkt in de software van de camera.
De volledige beeldsensor is opgebouwd uit lichtsensoren. Maar hoe werkt een lichtsensor? Je kunt het een beetje vergelijken met een zonnepaneel. Licht wordt door lichtgevoelige cellen omgezet in een elektrisch signaal. Bij een zonnepaneel gebruik je die elektriciteit om je waterkoker te starten, of je wasmachine te laten draaien. Bij een sensor-camera gaat het natuurlijk om veel zwakkere impulsen. Iedere meting op de beeldsensor wordt omgezet in een waarde en uit al die verschillende waarden wordt een beeld opgebouwd. Dit beeld wordt direct opgeslagen op de geheugenkaart, waarna je het kunt bekijken op je lcd scherm of in de zoeker.
Wat voor invloed heeft een sensor?
De sensor van een camera is van invloed op het beeldformaat, de resolutie, de scherptediepte en het dynamisch bereik. Een betere camerasensor levert uiteindelijk een betere kwaliteit foto op. Een slechtere sensor kan bijvoorbeeld bij situaties met weinig licht maar weinig lichtsignalen opvangen. Je kunt dan wel de lichtgevoeligheid van de sensor vergroten, door de ISO-waarde te verhogen, maar het gevolg is dat er dan al snel ruis ontstaat. Ruis herken je aan de korrel in je foto’s, die details flink vertroebelen. Bij een camera met een betere sensor ontstaat ruis minder snel. De beeldsensor is dus zeer bepalend voor de beeldkwaliteit en lichtgevoeligheid van een camera.
Welke soorten sensoren zijn er?
In moderne digitale camera’s vind je verschillende soorten sensoren. In verreweg de meeste camera’s vind je een CMOS sensor. Wat is CMOS? Het staat voor Complementary Metal Oxide Semiconductor. Deze camerasensoren gebruiken minder stroom dan de eerdere CCD-sensoren. Live MOS sensor is een merknaam voor beeldsensoren die Leica, Olympus en Panasonic gebruiken in sommige camera’s.
Waar je tijdens het vergelijken vooral op moet letten, is de sensor grootte. Je zult bijvoorbeeld de termen APS C sensor of full frame sensor tegenkomen. Wat is APS? Een APS sensor is het meest populaire type sensor voor camera's met een verwisselbare lens en hogere kwaliteitscamera’s met een vaste lens. De betekenis van APS is ‘Active Pixel Sensor’. Het wordt ook wel een crop-sensor genoemd, omdat het kleiner is dan het grootste sensorformaat. Dit grootste formaat heet full frame, aangezien het hetzelfde formaat is als het klassieke frame van 35mm film. Welke sensor heeft de meeste voordelen? Full frame heeft betere mogelijkheden bij weinig licht en de sensor heeft een sterk aanwezig effect van een kleine scherptediepte.
Wat zijn megapixels?
De sensor van je camera bepaalt hoe goed je afbeeldingen eruit zien en hoe sterk je ze kunt vergroten. De beeldkwaliteit is niet alleen afhankelijk van het formaat van de sensor, maar ook van de hoeveelheid pixels (lichtgevoelige delen) die erop passen en het formaat van die pixels. Het aantal pixels op een camera wordt uitgedrukt in megapixel.
Wat is een megapixel? Maar liefst 1 miljoen pixels. Vaak wordt er gedacht dat hoe meer megapixel, hoe beter de foto’s worden. Dat was vroeger zeker waar, in de tijd dat een camera nog maar 3 megapixel had. Tegenwoordig zijn camera’s zodanig verbeterd dat het minimum voor normale camera’s rond de 10 megapixel ligt. De vraag‘hoeveel megapixel is goed?’, is lastig te beantwoorden. Het is afhankelijk van de grootte waarop je de foto’s gaat gebruiken. Een foto voor een billboard vraagt iets meer dan een afdruk voor een fotoboek. Hoeveel pixels voor een goede foto? Met 12 megapixel kun je prima foto’s afdrukken voor een fotolijst en een simpele print voor aan je muur.
Op een grotere sensor, zoals een full frame, passen vanzelfsprekend meer pixels dan op een kleinere 1/2.3 sensor, die je in sommige smartphones terugvindt. Een kleine sensor, zoals 1”sensor, kan echter ook evenveel pixels hebben als een grotere micro four thirds sensor. Het aantal is hetzelfde, maar het formaat van de pixels verschilt. Hierdoor wisselt ook de lichtgevoeligheid van de sensor. Niet alleen kan een grotere sensor meer licht opvangen, maar grotere pixels zijn ook lichtgevoeliger.
Camera sensor reinigen
Eens in de zoveel tijd moet je je camera schoonmaken. Vooral de sensor schoonmaken is erg belangrijk. Als je dit niet regelmatig doet, kun je na verloop van tijd vlekken zien. Deze vallen direct op wanneer je een lucht of witte muur fotografeert. Met een camera schoonmaakset kun je zowel de lenzen schoonmaken als de beeldsensor reinigen. De set bestaat meestal uit lenzenvloeistof, een schoonmaakdoekje, sensor swabs en reinigingsvloeistof. Ook kun je los een blaasbalg kopen om stofjes van de sensor te blazen.
Een sensor van je camera schoonmaken is niet zonder risico’s. Het beste kun je je camera sensor laten reinigen door een professional. Er wordt dan vakkundig gewerkt in een stofvrije kamer, waardoor je zeker weet dat je sensorreiniging vlekkeloos verloopt.