TV-termen: LED, OLED en HDR
Inhoudsopgave
Wie een nieuwe televisie wil kopen, kan overdonderd raken door de enorme hoeveelheid technische termen. Waar staat OLED bijvoorbeeld voor, en wat is HDR? We leggen de belangrijkste begrippen hier uit, zodat jij precies weet waar je naar kijkt!
LCD/LED
De meeste televisies vandaag gebruiken LCD-technologie. LCD-televisies creëren licht met behulp van een achtergrondverlichting (de backlight unit). Dat licht passeert door het LCD-scherm, waarvan je elke pixel mag beschouwen als een afzonderlijk klepje. Door de klep open of te dicht te zetten, geeft een pixel al dan niet licht. Helaas kan een LCD-pixel niet perfect afgesloten worden, er lekt steeds wat licht door. Dat is de reden waarom veel LCD-schermen geen perfect zwart kunnen weergeven. LCD-TV’s zijn verkrijgbaar in een zeer ruime selectie schermmaten en prijzen. Door de achtergrondverlichting onder te verdelen in verschillende segmenten die apart aangestuurd worden kan het contrast verbeterd worden; die toestellen zijn dan wel duurder.
LED-TV’s zijn eigenlijk allemaal LCD-TV’s. De term LED-TV verwijst naar de achtergrondverlichting die gebruik maakt van LEDs als lichtbron. Vroeger werden daarvoor kleine buislampen gebruikt, maar nu gebruiken zo goed als alle televisies LEDs.
OLED
OLED is een relatief nieuwe technologie (sinds 2013 in televisies). OLED werkt fundamenteel anders dan een LCD-TV, want het gebruikt geen achtergrondverlichting. Op een OLED-scherm geeft elke pixel zelf licht, en wanneer een pixel uitgeschakeld is, toont hij perfect zwart. OLED-schermen staan bekend om hun perfect zwart en dus bijna oneindig contrast. Ze zijn wel nog steeds erg duur (minimumprijs ongeveer 1500 euro voor een 55 inch) en enkel beschikbaar in maten van 55 inch schermdiagonaal en groter.
QLED
QLED is een marketingterm die geïntroduceerd werd door Samsung. De term staat voor LED-TV’s die gebruikmaken van Quantum Dot-technologie (vandaar QLED). Van LED-TV’s weten we ondertussen dat het LCD-TV’s zijn. Waar dienen de quantum dots dan voor? Dat zijn nanoscopisch kleine kristallen die in staat zijn om licht om te zetten in zeer pure kleuren. De quantum dots worden verwerkt in een dunne film die voor de achtergrondverlichting geplaatst wordt. Het belangrijkste voordeel van QLED-TV’s is het zeer grote kleurpalet. Ook andere merken mogen de term QLED gebruiken, maar de meeste – zo niet alle – QLED-TV’s die je kunt kopen zijn van Samsung. Het zijn premium modellen.
HDR
High Dynamic Range, HDR, is een nieuwe beeldtechniek die het mogelijk maakt om veel realistischere beelden te tonen op televisie. Misschien vond je de beelden op je bestaande televisie al erg goed, en dat is ook zo, maar toch zijn er bepaalde gevallen waarin een conventionele televisie niet in de buurt komt van de realiteit. HDR maakt het mogelijk om heel heldere lichtaccenten te tonen, bijvoorbeeld de vonken van een vuur, of de reflecties van de zon op water of chroom. Het kan kleuren tonen die onze huidige televisies niet kunnen tonen (denk maar aan het felle brandweerwagenrood), en het toont veel subtiel schaduwdetail in donkere beelden.
HDR maakt gebruik van nieuwe standaarden zoals HDR10, HLG, Dolby Vision en HDR10+.
Opgelet: alhoewel veel televisie vermelden dat ze HDR ondersteunen (lees: ze begrijpen de nieuwe beeldstandaarden) is dat nog geen garantie voor een zichtbaar beter beeld. Om echt het verschil te zien tussen HDR en gewone beelden moet de televisie minstens een bepaalde piekhelderheid kunnen tonen (500 nits lijkt ons een goede grens), en een voldoende ruim kleurbereik hebben.