Tot het maken van de serie werd in 1967 besloten door Carel Enkelaar, directeur van de NTS. In het buitenland genoten series als Ivanhoe (Brits, tevens op de Nederlandse uitgezonden), Thierry la Fronde (Frans, eveneens op de Nederlandse tv uitgezonden, als Thierry de slingeraar) en ook de Vlaamse serie Johan en de Alverman, die alle in de Middeleeuwen speelden, grote populariteit. Hij zag mogelijkheden voor een dergelijke Nederlandse serie en gaf dramavertaler Gerard Soeteman opdracht met een voorstel te komen. Deze schreef toen een scenario voor een serie over een ridder en een fakir, Floris en de Fakir genaamd.
In de serie worden de Bourgondiërs als helden afgeschilderd, en hun vijanden (Gelre en Lange Pier) als immorele schurken en veroveraars, terwijl die in de Gelderse Oorlogen tegen de Bourgondische veroveraars juist voor hun eigen vrijheid vochten. Uit aflevering 5 (De Harige Duivel) waarin Philips de Schone een schilderij van Jeroen Bosch koopt, kan worden afgeleid dat de serie rond 1504 dateert.[1]
De opnamen vonden plaats in de zomer en herfst van 1968, voor een groot deel op Kasteel Doornenburg en daarnaast onder meer op Kasteel Hernen, Slot Loevestein en in Gent en Brugge. Voor de hoofdrol van Floris was aanvankelijk Carol van Herwijnen gecast. Het Rotterdams Toneel weigerde echter Van Herwijnen drie maanden vrijaf te geven voor de opnamen. Rutger Hauer, destijds werkzaam bij de Noorder Compagnie en eerder vanwege gebrek aan ervaring was afgewezen voor de rol, werd op het laatste moment als vervanger binnengehaald.[2] Van Herwijnen is wel te zien in een kleine bijrol als soldaat in het tolhuis in aflevering De drie narren. Hoewel Soeteman een scenario had geschreven met twee gelijkwaardige hoofdrolspelers, werd Bergmans rol al snel door die van Hauer overschaduwd.
Verhoeven regisseert Regisseur Verhoeven kreeg van producent Max Appelboom de vrije hand en overschreed het budget met 300 procent. Dit tot ongenoegen van de NTS die de faciliteiten sterk versoberde en ten slotte verdere opnamen afblies. De aflevering De Roek werd in twee delen gesplitst om de serie te kunnen afsluiten. Het beoogde dertiende deel is nog wel in productie genomen, maar nooit voltooid. De scènes die voor Het Gericht waren opgenomen verdwenen in een archief. Ze werden pas in 2016 herontdekt, waarna met behulp van striptekeningen de aflevering werd gereconstrueerd. Wel volgde nog de the making of-documentaire Rond Floris. Van een vervolgserie werd uit kostenoverwegingen afgezien.[3]
De twaalf afleveringen werden wekelijks uitgezonden op zondagavonden van 5 oktober tot en met 21 december 1969. De eerste aflevering trok 2.790.000 kijkers en de derde aflevering ruim 3,5 miljoen kijkers. Floris was in 1969 het best bekeken programma op de Nederlandse televisie. Er verschenen Floris-boeken, Floris-strips, en een langspeelplaat getiteld Floris en de Fakir met daarop twee extra verhalen, De geschenken van de hertog en De Vier Vreemde Pelgrims (later heruitgebracht op de cd-box Kinderhelden).[4] Floris vormde ook het begin van de succesvolle samenwerking tussen Verhoeven, Soeteman, en Hauer, zoals die onder meer gestalte kreeg in Turks Fruit (1973) en Soldaat van Oranje (1977).
De serie werd in Engeland en de DDR nagesynchroniseerd uitgezonden als respectievelijk The Adventures of Floris (1970) en Floris - Der Mann mit dem Schwert in 1977.[5] Eerder al werd in 1975 bovendien een West-Duitse negentiendelige remake van de serie gemaakt in kleur, onder de titel Floris von Rosemund. Hauer speelde opnieuw de hoofdrol. De rol van fakir werd gespeeld door de Duitse acteur Derval de Faria. De regie was van Ferry Radax.[6] Ook deze serie is verkrijgbaar op dvd, maar alleen in het Duits zonder ondertitels.
