Videokaart kopen: waar moet je op op letten?

Een videokaart kopen vraagt om een goede voorbereiding. Op Kieskeurig.nl vind je alles over videokaarten, zodat je precies weet waar je op moet letten.

Direct videokaarten vergelijken Bekijk en vergelijk

Videokaart kopen

Wat is een videokaart?

Een videokaart wordt ook wel een grafische kaart genoemd en is in de eerste plaats de verbinding tussen je computer en je beeldscherm. Een chip in het midden van de videokaart zorgt ervoor dat er een beeldsignaal naar je monitor wordt gestuurd, zodat je beeld krijgt op je scherm. Dit is dan ook meteen het belangrijkste onderdeel van een videokaart en wordt ook wel GPU genoemd: de Graphics Processing Unit.

Een GPU is een speciale processor die is ontworpen voor het verwerken van grafische data. De GPU berekent de beeldopbouw en versnelt het renderen van 3D-beelden. Een tweede onderdeel van een videokaart is het videogeheugen of VRAM (Video random-access memory). Daarin wordt de digitale representatie van het beeld opgeslagen, net als de sjablonen die hiervoor nodig zijn. Hoe groter het geheugen van een videokaart is, hoe meer voorbewerkte beeldonderdelen erin passen. Dit is vooral van belang bij hoge resoluties.


Waar heb je een videokaart voor nodig?

Elke computer heeft een videokaart nodig. Zonder videokaart is het namelijk niet mogelijk om beeld weer te geven op je scherm omdat er dan simpelweg geen aansluiting voor is. Hoe beter de videokaart is, hoe beter de grafische weergave. Dit is met name van belang bij het spelen van computergames.

Maar behalve voor het renderen bij (3D-)games wordt een videokaart ook steeds vaker gebruikt voor andere zaken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan internetten (met het oog op browseracceleratie), HD videoweergave (hardware decoding) en het encoderen van video’s (CUDA, Nvidia shadowplay). De meeste gebruikers hebben overigens genoeg aan een eenvoudige beeldweergave. Een GPU met beperkte rekenkracht is dan al meer dan voldoende. De nieuwste processoren bevatten tegenwoordig vaak al een ingebouwde eenvoudige videokaart, dus in dat soort gevallen hoef je in principe geen extra videokaart aan te schaffen.

Direct videokaarten vergelijken

Eigenschappen

De belangrijkste eigenschappen van een videokaart

Welke eigenschappen bevat een videokaart nu eigenlijk? De twee belangrijkste features zijn hierboven al aan bod gekomen: de GPU en het videogeheugen (VRAM). Echter zijn er meer onderdelen van belang bij een videokaart, namelijk de aansluitingen, de koeler en eventueel een extra stroomtoevoer.


Aansluitingen

Je kunt een videokaart met behulp van verschillende aansluitingen verbinden met je beeldscherm. Deze aansluitingen dienen dan uiteraard zowel op de videokaart als op het beeldscherm aanwezig te zijn. De mogelijke aansluitingen zijn: DVI (Digital Visual Interface), TV-out, VGA, HDMI, S-Video en DisplayPort. Heb je twee verschillende aansluitingen, dan kun je vaak met behulp van verloopstekkers en adapters de twee onderdelen alsnog met elkaar verbinden.

Extra stroomtoevoer

De sleuf waar de videokaart in geplaatst is (PCI-E x-16) kan maximaal 75 watt leveren en dat is voor sommige videokaarten te weinig. Zij beschikken dan over één of meer extra voedingsaansluitingen via een kabeltje, meestal een 6-pins connector. Videokaarten die nog meer stroom nodig hebben, gebruiken zelfs een 8-pins connector. Combinaties van meerdere 6- of 8-pins connectors komen ook voor.

Koeler

Koelers behoren tegenwoordig tot de standaarduitrusting van videokaarten. Een koeler is voornamelijk aanwezig om de GPU en de VRAM te koelen. Hoe hoger het verbruik van de kaart is, hoe meer warmte er wordt geproduceerd. De drie meest voorkomende vormen van koeling zijn:

• Passieve koelers: deze maken geen geluid en zijn gemaakt van koper omdat dat dit materiaal beter warmte geleidt dan aluminium. Ze nemen de warmte van de GPU en overige onderdelen op en geven de warmte weer af aan de omringende lucht.
• Actieve luchtkoelers: hierbij is een ventilator boven het koelprofiel geplaatst die de warme lucht wegblaast. Het is effectiever dan passieve koeling alleen maakt het veel meer geluid.
• Waterkoelers: waarbij met vloeistof de warmte van het koelblok op de videokaart naar elders wordt getransporteerd. Dit wordt meestal toegepast als actieve luchtkoeling niet voldoende is. Het is stiller, maar tegelijkertijd duur in aanschaf. Ook is er regelmatig onderhoud nodig.


Soorten

Verschillende soorten videokaarten

Als je een videokaart gaat kopen, is de eerste keuze die je moet maken welke 3D-chip of GPU je nodig hebt. Er zijn namelijk maar twee ontwerpers die chips maken voor losse videokaarten: AMD en NVIDIA. AMD staat bekend om de Radeon videokaarten en NVIDIA heeft naam gemaakt met de Geforce videokaarten. Deze bedrijven maken alleen dus maar de chips, die ze vervolgens weer doorverkopen aan verschillende partners die er de uiteindelijke videokaarten mee maken.


GPU kiezen

Aangezien de keuze van een geschikte videokaart meestal te maken heeft met het spelen van games, houden we dat bij het kiezen van een GPU dan ook in ons achterhoofd. Je kunt jezelf daarbij een paar vragen stellen:

• Op welke resolutie wil je gaan gamen (Full-HD, WQHD of zelfs 4K) en wil je dat met een zo goed mogelijke beeldkwaliteit?
• Hoe hoog is je budget? (er zijn videokaarten van 100 euro, maar ook van bijvoorbeeld 600 euro)

Natuurlijk is de keuze voor een GPU niet alleen afhankelijk van de factoren prestaties en prijs, maar het zijn meestal wel de twee belangrijkste.

Ondersteuning voor games

Er zit niet zo veel verschil tussen de GPU’s als je kijkt naar de ondersteuning voor games. De chips van AMD en NVIDIA die je tegenwoordig kunt verkrijgen, zijn bijvoorbeeld geschikt voor DirectX 12. Dat is de nieuwe standaard voor spellen in Windows 10. Daarnaast bieden deze chips ook prima ondersteuning voor H.264 video wat op dit moment dé standaard voor HD-video is. Verschillen zijn vaak te vinden op het gebied van ondersteuning voor H.265 (de allernieuwste videostandaard) en ondersteuning voor HDMI 2.0 (zodat je een ultra-HD televisie optimaal kunt aansturen).

Specifieke technologieën

AMD en NVIDIA beschikken ook over hun eigen, specifieke technologieën. Zo heeft NVIDIA G-Sync waarmee de verversingsfrequentie van monitoren dynamisch wordt aangepast aan de snelheid van de videokaart. De tegenhanger van AMD is de FreeSync-technologie, maar de beide systemen zijn niet inwisselbaar. Hierdoor werkt een FreeSync monitor alleen op een kaart van AMD en een G-Sync monitor alleen op een NVIDIA-kaart. Overigens bestaat er ook nog zoiets als merkvoorkeur onder consumenten. NVIDIA heeft bijvoorbeeld een betere reputatie op het gebied van drivers. En AMD mag dan misschien wel de underdog zijn (gezien het kleinere marktaandeel dan NVIDIA) maar het wordt door veel gebruikers als sympathieker merk ervaren.

Verschillen tussen onboard en losse videokaart

Een onboard videokaart zonder eigen geheugen is voor de meeste kantoortoepassingen meer dan voldoende. Maar als je de nieuwste 3D-spellen wil spelen of video’s wilt bewerken, kun je beter voor een losse videokaart kiezen. Een losse videokaart beschikt wel over een eigen geheugen. Meestal hebben ze ook meerdere aansluitingen, zodat je een extra monitor of televisie aan kan sluiten.


Keuzehulp

Zo kies je de juiste videokaart


Heb je een keuze gemaakt voor een GPU die voldoet aan je eisen om te gamen op de door jou gewenste resolutie? Dan ga je verder kijken naar de specifieke uitvoering daarvan. Voor elk soort GPU heb je de keuze uit minimaal vijf merken die allemaal ook meerdere uitvoeringen bevatten. Op het moment dat de GPU identiek is, hebben de partners van AMD en NVIDIA niet zo veel mogelijkheden om zich van elkaar te onderscheiden. Toch proberen ze dat wel.

In de eerste plaats hebben ze vaak een eigen ontwerp koeler waardoor een bepaalde kaart stiller of koeler kan zijn. Ook zijn veel videokaarten standaard overklokt. Dat houdt in dat ze op een iets hogere klokfrequentie werken zodat ze wat sneller zijn. Het gaat vaak maar om een paar procent winst op het gebied van prestatie. Bovendien kun je dat bij normale kaarten zelf ook handmatig instellen. Het verschil is wel dat als de fabrikant het al voor je gedaan heeft, je de garantie hebt dat de videokaart op de hogere klokfrequenties ook stabiel zal werken.


Wat bepaalt de prijs van een videokaart?


Let naast de factoren prestaties, koeling en geluid ook echt op de prijs. Mede door het feit dat de aanbieders zo weinig hebben om zich van elkaar te onderscheiden, is er continu een soort van prijzenoorlog gaande. Profiteer daarvan en vergelijk de prijzen van videokaarten met dezelfde specificaties! Maak het jezelf gemakkelijk en gebruik daarbij onze videokaart vergelijker.


Direct videokaarten vergelijken Bekijk en vergelijk

Ontwikkelingen

De nieuwste ontwikkelingen bij videokaarten


Computergames worden beter en beter en dat vraagt keer op keer om verbeterde prestaties bij videokaarten. Inmiddels hebben ook virtual reality en augmented reality hun intrede gedaan. Dit soort nieuwe technologieën vragen om heel veel grafische kracht. Het scherm zit dan zeer dicht op je ogen, waardoor de resolutie superhoog moet zijn, anders gaat het beeld er veel te pixelig uitzien.

Met hoge refreshrates en framerates van 90 Hz en hoger, krijg je als speler het fotorealistische gevoel van VR- en AR-technieken. En ook de latency tussen jouw beweging (van bijvoorbeeld je hoofd) en het zien van het resultaat moet lager zijn dan 10 milliseconden zodat je er niet misselijk van wordt. De ontwikkelaars van GPU’s en videokaarten zullen daar bij hun nieuwe ontwerpen dan ook in mee moeten gaan.


Beste videokaarten
Populairste videokaarten